Autor: Danuta Czępińska-Kamińska, Elżbieta Janowska, Krystyna Konecka-Betley, Małgorzata Okołowicz
Wyd.: 2004
Przedstawiany leksykon został opracowany jako druga pozycja w serii monografie Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania. Jest przeznaczony dla studentów kierunków przyrodniczych, gdzie pedologia jest jedną z nauk podstawowych.
Zakres tematyczny haseł w leksykonie jest więc dostosowany do programu studiów i obowiązującego podręcznika „Gleboznawstwo”, który był często podstawą do zdefiniowania wielu przyjętych haseł, zwłaszcza z fizyki i chemii gleb. Opracowane hasła mogą być również wykorzystywane przez absolwentów różnych kierunków studiów, którzy w pracy zawodowej stykają się na co dzień z glebą jako zasadniczym komponentem wszystkich ekosystemów.
Leksykon, gdzie zebrano podstawowe hasła nauki o glebie oraz hasła z dziedzin pokrewnych, ma być nie tylko podstawą wiedzy o niej, ale również przyczynić się do stosowania poprawnego i obowiązującego dziś nazewnictwa. (…)
W leksykonie starano się w dużym stopniu uwzględnić najnowszą wiedzę o glebach zawartą w wydanej w roku 1998 przez FAO, ISRIC i ISSS – Klasyfikacji Zasobów Glebowych Świata (przetłumaczona na język polski w roku 2003). Polskie słownictwo gleboznawcze musi być skoordynowane ze słownictwem światowym, które ciągle ulega ewolucji, pomijając często tradycję terminologiczną. Najbardziej jest to widoczne w systematyce gleb Polski i świata oraz definiowaniu poziomów diagnostycznych poszczególnych grup gleb.
Dobór haseł i ich synonimów polegał na wnikliwym spojrzeniu na złożoność nauki o glebie bez pomijania niektórych najważniejszych pojęć z nauk towarzyszących. Ich objaśnienia natomiast zawierają przede wszystkim główne elementy definiujące hasło oraz często informacje dodatkowe pozwalające właściwie zrozumieć omawiany termin.
Układ haseł w leksykonie jest alfabetyczny. Każde jest wyróżnione pogrubioną czcionką, po hasłach umieszczono synonimy poprzedzone strzałką, która odsyła czytelnika do haseł dodatkowych, czyli do terminów pokrewnych. Hasła są na ogół dwu- lub więcej wyrazowe, w liczbie pojedynczej, lecz wiele jest haseł tzw. mnogich, jak np. „gleby bielicowe” czy „gleby glejowe”. Są to tak zwane pojęcia zbiorowe, jak np. „działy” w systematyce gleb czy „grupy organizmów” w mikrobiologii. Podane ilustracje i rysunki, numerowane w obrębie poszczególnych liter, są umieszczone przy hasłach podstawowych. Na końcu leksykonu podano bibliografię, która była pomocna przy ostatecznym definiowaniu haseł lub która umożliwiła opracowanie nowych terminów.