Gra strategiczna dla JST – Aktywność i energia w czasie zagrożeń

19 listopada 2025 r. w Akademii Techniczno–Artystycznej Nauk Stosowanych w Warszawie odbyła się specjalistyczna gra strategiczna on-line pn. „Aktywność i energia w czasie zagrożeń”, poświęcona reagowaniu na nagłą i długotrwałą awarię zasilania.

 

Wydarzenie skierowane było do jednostek samorządu terytorialnego (gmin), których zadaniem było wskazać możliwości skutecznego reagowania w sytuacji nagłej i długotrwałej awarii energetycznej. Gra umożliwiła im określenie sposobów działania oraz przygotowania społeczności lokalnych do współdziałania w sytuacjach kryzysowych. Studenci ATA łączyli się z przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego, aby wspólnie opracować strategię reagowania na kryzys. Udział w grze był okazją do wzbogacenia wiedzy w zakresie podejmowania decyzji w warunkach zbliżonych do realnego kryzysu, z jakim mogą zetknąć się w przyszłej pracy zawodowej.

 

Współorganizatorami gry byli:

Wspólna inicjatywa uczelni i SEP podkreśla rosnącą potrzebę wzmacniania odporności energetycznej oraz przygotowania struktur samorządowych do sytuacji kryzysowych o charakterze zarówno technicznym, jak i hybrydowym.

 

Gra strategiczna miała za zadanie przećwiczenie reakcji JST na nagłą i przedłużającą się przerwę w dostawie energii elektrycznej, której powodem mogły być:

  • wrogie działania (szpiegostwo, sabotaż),
  • cyberatak na infrastrukturę energetyczną,
  • niewystarczająca odporność systemów lokalnych.

W ramach wydarzenia uczestnicy dokonywali:

  • oceny poziomu przygotowania swoich gmin,
  • testowania kanałów i procedur komunikacji kryzysowej,
  • identyfikacji braków zasobowych, proceduralnych oraz organizacyjnych,
  • analizy odporności lokalnej infrastruktury krytycznej,
  • doskonalenia umiejętności podejmowania decyzji w warunkach niepewności i presji czasu.

 

Scenariusz: Rozległa awaria zasilania

Uczestnicy zostali postawieni w sytuacji nagłej przerwy w dostawie prądu na obszarze JST. W godzinach wczesnoporannych operator infrastruktury energetycznej informuje, że system jest niestabilny, istnieje podejrzenie sabotażu fizycznego lub cyberataku, nie ma możliwości szybkiego przywrócenia zasilania, a cała infrastruktura funkcjonuje jedynie w trybie awaryjnym. Przewidywany czas trwania awarii wynosi od 24 do 72 godzin.

To właśnie ta informacja rozpoczynała grę i zmuszała uczestników do natychmiastowego działania.

 

ETAP 1 — Rozpoznanie

Uczestnicy otrzymali komunikat:

„Wystąpiła rozległa awaria zasilania. Przyczyna: nieznana. Podejrzenie cyberataku lub sabotażu fizycznego. Infrastruktura krytyczna działa w trybie awaryjnym.”

W ramach pierwszego etapu JST analizowały:

1. Odporność własnych systemów

  • które elementy infrastruktury przestają działać natychmiast,
  • jakie będą konsekwencje społeczne i ekonomiczne po 24, 48 i 72 godzinach braku prądu.

2. Wpływ awarii na zasoby gminy

  • dostępność paliwa do agregatów i transportu,
  • utrzymanie komunikacji elektronicznej i awaryjnej,
  • stopień zabezpieczenia wodociągów, szpitali, OPS i innych jednostek krytycznych.

3. Logistykę i dostęp do zasobów

  • które zasoby wymagają pilnej relokacji,
  • dostęp do infrastruktury objętej atakiem,
  • możliwości szybkiego uruchomienia zasobów ludzkich, materiałowych i finansowych.

4. Sytuację społeczną

  • poziom świadomości i przygotowania mieszkańców,
  • identyfikację grup najbardziej narażonych,
  • sposób przekazywania informacji do lokalnej społeczności i wskazanie podmiotów odpowiedzialnych za komunikację.

 

ETAP 2 — Działanie i odbudowa

W drugim etapie uczestnicy przechodzili do planowania działań naprawczych, w tym:

1. Ustalenia kolejności działań priorytetowych

  • przywracanie zasilania kluczowych instytucji,
  • zabezpieczenie infrastruktury krytycznej,
  • koordynacja służb i jednostek odpowiedzialnych za zarządzanie kryzysowe.

2. Określenia niezbędnych zasobów

  • zespoły ludzi, specjalistyczny sprzęt, źródła informacji,
  • paliwo, transport, agregaty, zapasowa łączność satelitarna,
  • ewentualne wsparcie PSP, WOT oraz innych służb.

3. Zarządzania informacją

Uczestnicy opracowywali strategie:

  • komunikacji z mieszkańcami w warunkach braku prądu i Internetu,
  • uspokajania nastrojów społecznych,
  • współpracy z mediami lokalnymi,
  • przeciwdziałania dezinformacji – kluczowe w sytuacji, w której przyczyną kryzysu może być cyberatak lub działania dywersyjne.

 

Zajęcia pozwoliły JST oraz studentom przećwiczyć realistyczny scenariusz, który – w obliczu rosnącej liczby zagrożeń hybrydowych – może wydarzyć się w każdej społeczności lokalnej. Uczestnicy jednoznacznie podkreślali wartość praktyczną gry: od możliwości testowania procedur i współpracy między różnymi jednostkami i środowiskami, po lepsze zrozumienie słabych punktów lokalnych systemów oraz procesów zarządzania kryzysowego.

Gra „Aktywność i energia w czasie zagrożeń” stała się ważnym krokiem w kierunku poprawy przygotowania zarówno samorządów, jak i przyszłych specjalistów – studentów ATA – na potencjalne sytuacje kryzysowe, w tym zagrożenia energetyczne.